Alcoholverkoop: wat zijn de regels?

De regels voor de verkoop van alcohol zijn vastgelegd in de Alcoholwet. Op deze pagina vind je alles wat je moet weten over verantwoorde alcoholverkoop bij verschillende verkoopkanalen, zoals supermarkten of slijterijen.

Bekijk de checklist alcoholbeleid

Ga naar de Alcoholwet

Ga naar de CBL Code

Aan de kassa

Alle regels voor de verkoophandeling in de supermarkt of slijterij.

Leeftijdsgrens

Supermarkten en slijterijen mogen geen alcohol verkopen aan klanten die nog geen 18 jaar zijn.

Wanneer een koper of degene waarvoor de alcohol bedoeld is, niet onmiskenbaar 18 jaar of ouder is, moet de leeftijd van de koper vastgesteld worden aan de hand van een geldig legitimatiebewijs.

title

Het uitvoeren van de leeftijdscontrole bestaat uit vier stappen

1. Leeftijd inschatten, is de klant jonger dan 25 jaar?

2. ID vragen en kijken of de legitimatie geldig is.

3. Leeftijd controleren, is de klant ouder dan 18 jaar?

4. ‘Ja’ of ‘nee’ verkopen.

title

Om zeker te weten dat een koper oud genoeg is om alcohol te mogen kopen, vragen we in de supermarkt naar legitimatie aan klanten onder de 25 jaar wanneer zij alcohol kopen.

Supermarkten mogen geen alcohol verkopen aan klanten die 18 jaar of ouder zijn wanneer de alcohol kennelijk bedoeld is voor iemand van wie nog niet is vastgesteld dat deze de leeftijd van 18 jaar heeft bereikt (wederverkoop).

title

Als een groep alcohol wil kopen en het niet zeker is dat iedereen 18 jaar of ouder is dan moet de legitimatie aan iedereen gevraagd worden.

title

Volwassenen die op voor publiek toegankelijke plaatsen alcoholhoudende drank geven aan minderjarigen zijn ook strafbaar.

Op de winkelvloer

Alle regels voor het verkooppunt.

In de supermarkt mag alleen zwak alcoholhoudende drank worden verkocht. Dit is drank met een alcoholpercentage tussen de 0,5% en 15%. Een uitzondering geldt voor wijn (hieronder vallen ook sherry, port en vermouth), dit product mag ≥ 15% alcohol bevatten.

title

Alcoholhoudende drank mag alleen in een gesloten verpakking worden verkocht die niet zonder duidelijke beschadiging kan worden geopend.

title

Bij een gemeentelijke verordening kan het verstrekken van alcohol in supermarkten worden verboden of aan beperkingen worden onderworpen. Een dergelijk verbod of dergelijke beperking heeft slechts betrekking op een beperkte tijdsruimte. 

Bij een gemeentelijke verordening kan, in geval van ernstige aantasting van de openbare orde, leefomgeving of volksgezondheid, een gebied worden aangewezen als ‘alcoholoverlast gebied’. Binnen zo’n gebied mogen supermarkten dan geen alcohol verkopen, of kunnen er beperkingen worden verbonden aan de alcoholverkoop.

Alcoholhoudende dranken moeten duidelijk van alcoholvrije en alcoholarme dranken te onderscheiden zijn in het schap. Een uitzondering geldt voor alcoholvrije alternatieven voor bier en wijn. Deze hoeven niet te worden onderscheiden van de alcoholhoudende dranken.

title

Het is verboden om automaten in de winkel te hebben waaruit klanten zelfstandig drank kunnen kopen.

De leeftijdsgrenzen die gelden voor de verkoop van alcohol moeten duidelijk zichtbaar zijn in de winkel. Dit kan bijvoorbeeld door bij de ingang of bij het schap een NIX18-poster te hangen.

Het is niet toegestaan om alcoholhoudende drank aan te bieden of te verkopen, waarbij de indruk wordt gewekt dat meer dan 25% korting wordt gegeven op de prijs die gewoonlijk wordt gevraagd, al dan niet in een ander verkooppunt. Het maakt daarbij niet uit of de drank ook daadwerkelijk met de betreffende korting is verkocht. 

title

Het is het daarnaast niet langer toegestaan om gedurende maximaal een kalendermaand meer dan 25% korting te geven op de prijs die gewoonlijk wordt gerekend bij het betreffende verkooppunt.

title

Deze regels zijn van toepassing op zowel het aanbieden als het verstrekken van alcoholhoudende drank. Ook als er geen reclame wordt gemaakt, mag er niet meer dan 25% korting worden gegeven.

Het gaat altijd om de prijs voor een specifiek product (merk, volume, etc.). Indien de actie bestaat uit het aanbieden of verstrekken van een extra groot volume, mag dat extra volume niet meer dan 25% bedragen. Ook de waarde van premiums of cadeaus worden meegerekend om te bepalen of er sprake is van meer dan 25% korting. Het verbod op prijsacties geldt ook voor restantverkopen.

Het CBL heeft zich vrijwillig aangesloten bij de Reclamecode voor Alcoholhoudende Dranken (RvA) en zal zich in de toekomst ook aansluiten bij de Reclamecode voor Alcoholvrije- en alcoholarme Varianten van Alcoholhoudende dranken (RvAVA). Voor alcoholreclame die plaatsvindt in de supermarkt geldt daarom dat alle artikelen uit de RvA hierop van toepassing is.

Daarnaast hebben we als CBL afgesproken om terughoudend om te gaan met alcoholpresentaties op de winkelvloer die aantrekkelijk lijken voor jongeren. Denk aan ‘erebogen’ gemaakt van opgestapelde bierkratten en alcoholhoudende dranken in de vorm van voetbalstadions of rollende actie displays met knipperende verlichting. 

Online bestellen

Alle regels voor alcoholhoudende producten die worden besteld en thuis worden bezorgd of worden opgehaald.

Supermarkten en slijterijen mogen ook bij verkoop op afstand geen alcohol verkopen aan klanten die nog geen 18 jaar zijn.

title

De eerder omschreven regels omtrent een maximum korting van 25% gelden ook in geval van verkoop op afstand. Het is in dat geval dus ook niet toegestaan om alcoholhoudende drank aan te bieden of te verstrekken waarbij de indruk wordt gewekt dat er meer dan 25% korting wordt gegeven op de prijs die gewoonlijk wordt gevraagd (al dan niet in een ander online verkooppunt), of om alcoholhoudende drank aan te bieden of te verstrekken voor maximaal een maand tegen meer dan 25% korting op de prijs die gewoonlijk bij het betreffende online verkooppunt wordt gevraagd.

title

Het is niet toegestaan om als online slijterij bij het aanbieden en verstrekken van sterke drank gelijktijdig andere bedrijfsactiviteiten uit te oefenen dan die van een slijterij. Het is dus ook niet toegestaan om andere producten aan te bieden dan toegestaan bij fysieke slijterijen (artikelen die direct gerelateerd zijn aan alcoholhoudende drank, bijvoorbeeld glazen of kurkentrekkers).

Er wordt een leeftijdsverificatiesysteem gehanteerd op het moment van aankoop.

title

Bij iedere aankoop op afstand wordt gemeld dat óók bij de aflevering van de alcoholhoudende drank de leeftijd van de ontvanger zal worden gecontroleerd.

Alle supermarkten en slijterijen die op afstand alcohol verkopen, beschikken over en hanteren een actuele geborgde werkwijze. Met de geborgde werkwijze wordt gewaarborgd dat de alcoholhoudende drank wordt afgeleverd op het adres van de geadresseerde of bij een distributiepunt en dat de leeftijd van de persoon aan wie de alcohol wordt verstrekt wordt vastgesteld. De uitvoering van de geborgde werkwijze wordt ten minste één keer per jaar gecontroleerd.

De bezorger of de medewerker op het afgiftepunt (dit kan in de winkel zijn, maar dit kan ook een punt buiten de winkel zijn) zorgt ervoor dat hij of zij zeker weet dat de ontvanger 18 jaar of ouder is door jongeren tot 25 jaar om legitimatie te vragen. Als de ontvanger deze legitimatie niet kan laten zien, of uit het ID-bewijs blijkt dat de ontvanger nog geen 18 jaar is, kan de alcohol niet overgedragen worden. Wanneer er alcoholhoudende dranken in het pakket zitten, is dit duidelijk voor de medewerker aangegeven (bijvoorbeeld op de bon of door middel van een ander kenmerk).

In de slijterij

Alle regels voor de verkoop van sterke drank.

In een slijterij mag zowel licht alcoholhoudende drank worden verkocht (tussen de 0,5% en 15% alcohol, met uitzondering van wijn) als sterke drank (≥ 15% alcohol) verkocht worden. Voor de verkoop van sterke drank is een slijterijvergunning nodig.

title

In een geopende slijterij dient een leidinggevende aanwezig te zijn die vermeld staat op de vergunning.

title

Het is niet toegestaan om alcoholhoudende drank aan te bieden of te verstrekken waarbij de indruk wordt gewekt dat meer dan 25% korting wordt gegeven op de prijs die gewoonlijk wordt gevraagd, al dan niet in een ander verkooppunt. Het maakt daarbij niet uit of de drank ook daadwerkelijk tegen de betreffende korting is verkocht. 

Leidinggevenden moeten:

  • 21 jaar of ouder zijn;
  • Niet in enig opzicht van slecht levensgedrag zijn en voldoen aan de eisen van zedelijk gedrag (conform de Wet Bibob);
  • Niet onder curatele staan;
  • Beschikken over de Verklaring Sociale Hygiëne en zijn ingeschreven in het Register Sociale Hygiëne.

De slijterij moet onder meer voldoen aan de volgende bouwkundige eisen:

  • Een minimale oppervlakte van 15 m2;
  • Niet rechtstreeks in verbinding staan met de supermarkt en er gelden aanvullende bouwkundige eisen voor de toegang.
  • Geen gelijktijdige uitoefening van andere activiteiten dan die tot de slijterij behoren;
  • Geen verkoop voor gebruik ter plaatse;
  • Gratis laten proeven van kleine hoeveelheden alcoholhoudende drank is toegestaan, maar alleen op verzoek van de klant en alleen producten die (al) in het assortiment zijn opgenomen.
  • Alcoholhoudende drank mag alleen in een gesloten verpakking worden verkocht die niet zonder duidelijke beschadiging kan worden geopend.
  • Gemeenten krijgen de mogelijkheid om slijters toe te staan om buiten voor een slijterij met vergunning reguliere openingstijden betaalde cursussen en proeverijen te organiseren.